Czym jest dysforia płciowa:
Dysforia płciowa to temat, który wciąż budzi wiele emocji i dyskusji. Jest to stan, w którym osoba odczuwa silny dyskomfort lub cierpienie z powodu rozbieżności między przypisaną jej płcią a płcią, z którą się identyfikuje. W tym artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest tożsamość płciowa, jakie są objawy dysforii i jak można wspierać osoby z nią zmagające się.
Co to jest tożsamość płciowa?
Tożsamość płciowa nie jest wyborem, kaprysem czy chwilową zmianą zdania. To głęboko zakorzenione przekonanie o przynależności do innej płci niż ta, z którą się urodziliśmy. Osoby z dysforią płciową często odczuwają silny dyskomfort związany z własnym ciałem, który może prowadzić do lęku, depresji i innych problemów zdrowia psychicznego.
Dysforia płciowa w klasyfikacji DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5th Edition)
definiowana jako stan znacznego dyskomfortu lub cierpienia spowodowanego rozbieżnością między doświadczaną a przypisaną przy urodzeniu płcią. Klasyfikacja ta koncentruje się na uczuciach i doświadczeniach jednostki, a nie tylko na jej zachowaniu.
W DSM-5, dysforia płciowa jest uznawana za oddzielną kategorię diagnostyczną, co jest zmianą w stosunku do poprzednich edycji DSM, gdzie traktowano ją jako część zaburzeń tożsamości płciowej. Kryteria diagnostyczne różnią się w zależności od wieku osoby:
-
Dla dzieci:
- Wyraźne niezadowolenie z przypisanej płci oraz silne preferencje dla przeciwnej płci, które mogą objawiać się w różnych zachowaniach i wypowiedziach.
-
Dla dorosłych i młodzieży:
- Znaczący dyskomfort lub cierpienie spowodowane rozbieżnością między doświadczaną a przypisaną płcią, które mogą się objawiać poprzez silne pragnienie posiadania cech fizycznych płci przeciwnej, przekonanie o posiadaniu typowych uczuć i reakcji tej płci, czy też pragnienie bycia traktowanym jako osoba innej płci.
Ważne jest, aby pamiętać, że sama tożsamość transpłciowa lub niezgodność płciowa nie jest uznawana za zaburzenie psychiczne. DSM-5 uznaje dysforię płciową w celu identyfikacji osób, które mogą potrzebować profesjonalnej pomocy psychologicznej lub medycznej w celu zarządzania ich dyskomfortem lub cierpieniem związanym z tożsamością płciową.
Objawy dysforii płciowej:
Objawy mogą być różnorodne i obejmują:
-
Długotrwały dyskomfort lub niezadowolenie z przypisanej płci.
-
Silne przekonanie, że ma się cechy i uczucia charakterystyczne dla innej płci.
-
Silne pragnienie posiadania cech fizycznych płci, z którą się identyfikuje.
-
Chęć bycia traktowanym i akceptowanym jako osoba innej płci.
Wsparcie i leczenie:
Kluczowe w procesie wspierania osób z dysforią płciową jest zrozumienie i akceptacja. Wsparcie może przyjmować różne formy, od psychoterapii po interwencje medyczne, takie jak hormonoterapia czy operacje korekty płci. Ważne jest, aby każda osoba miała dostęp do indywidualnie dopasowanej pomocy.
Rola seksuologa w wsparciu osób z zaburzeniem tożsamości płciowej
Diagnoza i ocena
Seksuolodzy często pracują nad diagnozą dysforii płciowej, co obejmuje szczegółową ocenę dyskomfortu związanego z przypisaną płcią i identyfikacją płciową. Szczególną uwagę na proces diagnozy należy zwrócić uwagę w okresie dojrzewania.
Edukacja i informacja
Umożliwiają lepsze zrozumienie własnych doświadczeń, pomagają zidentyfikować cele terapeutyczne oraz dostarczają informacji na temat dostępnych opcji leczenia, w tym hormonoterapii i operacji. Dzięki dostępowi do zweryfikowanych informacji oraz dostępowi do właściwej opieki medycznej można uzyskać wiedzę, która pomoże w codziennym funkcjonowaniu
Praca nad akceptacją ciała:
Seksuolodzy mogą pomagać w budowaniu pozytywnego wizerunku ciała i akceptacji zmian związanych z procesem dostosowywania płci.
Dysforia płciowa u dzieci
odnosi się do silnego i trwałego poczucia niezgodności między doświadczaną a przypisaną przy urodzeniu płcią. Dzieci z dysforią płciową mogą wyrażać głębokie niezadowolenie z biologicznych cech płciowych lub odrzucanie ról społecznych związanych z ich płcią. Ten stan może prowadzić do znacznego cierpienia emocjonalnego, w tym lęku, depresji i problemów z relacjami rówieśniczymi. Diagnoza i wsparcie ze strony specjalistów, takich jak psychologowie czy psychiatrzy, są kluczowe dla pomocy dziecku w zrozumieniu swoich doświadczeń i zarządzaniu nimi. Wsparcie rodzinne i społeczne również odgrywa istotną rolę w pozytywnym rozwoju i dobrym samopoczuciu dziecka.
Zaburzenia identyfikacji płciowej
to złożony i indywidualny problem, który wymaga zrozumienia i współczucia. Rozmowy na ten temat są ważne, ponieważ edukacja i świadomość są kluczowe w budowaniu świata, w którym każdy czuje się bezpiecznie i akceptowany. Pamiętajmy, że każda osoba zmagająca się z dysforią płciową zasługuje na szacunek, wsparcie i możliwość wyrażenia swojej tożsamości.